Wynika to z większej liczby zgłoszeń, które wpływają do konserwatora. Najwięcej z nich dotyczy subregionu wałbrzyskiego, co nie oznacza, że na terenie Jeleniej Góry czy Legnicy nie ma ich wcale.
Wałbrzyska delegatura Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków we Wrocławiu zgłoszenia dzieli na trzy kategorie: zabytki pozyskane przypadkowo np. podczas spaceru, zabytki pozyskane w trakcie prowadzenia robót budowlanych oraz te związane z ustawą o rzeczach znalezionych, czyli zabytki z okresu II wojny światowej. Dominują jednak znaleziska typowo archeologiczne.
- W jednym ze średniowiecznych miast, tuż przy murach miejskich, człowiek prowadził porządkowe prace na swoim ogródku i znalazł orzełka piastowskiego o chronologii XIV – wiecznej. Orzełek został zakonserwowany i jest gotowy do przekazania do muzeum – mówi archeolog Marek Kowalski z wałbrzyskiej delegatury Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków we Wrocławiu.
Takich orzełków, w Polsce jest zaledwie kilka sztuk. Drugim ciekawym zabytkiem jest znaleziony...kamień z dziurką. Znalazca nie wiedział, że trzyma w ręce zabytek.
- Znalazł na ogródku, nie wiedział co to jest, wpisał w Google kamyk z dziurką i okazało się, że może być to zabytek archeologiczny. Przyjechaliśmy na miejsce i okazało się, że jest to cenny zabytek z okresu neolitu, ma prawie 6,5 tysiąca lat, prototyp topora żelaznego, z czasów kiedy nie znano jeszcze metod produkcji metalu – opowiada Marek Kowalski.
Historia Złotego Pociągu, ukrytego rzekomo na 65 km trasy kolejowej Wałbrzych – Wrocław spowodowała, że wzrosła też liczba poszukiwań „pamiątek” związanych z II wojną światową.
- To zjawisko rzeczywiście się nasiliło po wprowadzeniu w życie ustawy o rzeczach znalezionych i najsłynniejszych zgłoszeniach typu Podziemne Miasto Walim i Złoty Pociąg. Na średnim poziomie utrzymują się te zgłoszenia, ale dosyć wysokim w stosunku do poprzednich lat – mówi nam archeolog, Marek Kowalski.
Niewielką liczbą zgłoszeń i odkryć może poszczycić się byłe województwo jeleniogórskie.
- Właściwie te zgłoszenia, które do tej pory były, w tym roku i w ubiegłych latach nie potwierdziły znalezisk z okresu II wojny światowej – mówi archeolog, Tomasz Wrocławski.
Potwierdzono tylko jedno miejsce. W ubiegłym roku w okolicach Bolesławca odnaleziono samolot.
– To był prawdopodobnie samolot niemiecki, a wyniki badań w tej chwili są opracowywane – mówi Tomasz Wrocławski.
Na terenie Kamiennej Góry szukano niemieckich ciężarówek, jednak i tego zgłoszenia nie udało się potwierdzić.
Więcej zgłoszeń było natomiast na terenie Legnicy.
- Takich znalezisk przypadkowych na razie odnotowaliśmy dwa. W miejscowości Drożów, ktoś znalazł bransoletę z brązu, niewydatowaną jeszcze. Obiekt został przekazany do Muzeum Archeologiczno – Historycznego w Głogowie – mówi kierownik legnickiej delegatury Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków we Wrocławiu, Leszek Dobrzyniecki
Z kolei mieszkaniec okolic Drzymałowic znalazł na polu fragment pieczęci ołowianej Grzegorza IX. Znalezisko przekazano do Muzeum Miedzi w Legnicy. W tym roku na stanowisku 4 w Pątnówku odkryto cmentarzysko ciałopalne pochodzące prawdopodobnie z okresu wczesnego brązu.
– Na stanowisku 3 w Paszowicach odkryto również ciałopalne cmentarzysko z okresu brązu, też w trakcie badań – mówi Dobrzyniecki.
Z kolei w ubiegłym roku, w okolicach Jawora znaleziono siekierki wykonane z brązu, przekazane do Muzeum W Jaworze.
- W miejscowości Ścinawa w Odrze, w okresie letnim, kiedy poziom wody opadł znaleziono fragment barki, która na razie jest niewydatowana, będzie ona eksponowana w porcie Ścinawa, a w Pątnówku znaleziono naczynia ceramiczne związane z kulturą łużycką – mówi kierownik legnickiej delegatury.
Nie wpływały natomiast zgłoszenia dotyczące znalezisk i pozostałości po II wojnie światowej. Wynika to prawdopodobnie z faktu, że nie było tu tak intensywnych poszukiwań, ale jak zapowiada kierownik legnickiej delegatury,być może zmieni się to jeszcze w tym roku, ponieważ wydano dwa pozwolenia na eksplorację. Czego dotyczą? Skarbów II wojny światowej. Na razie jednak szczegółów Leszek Dobrzyniecki zdradzać nie chce.
Przeczytaj również:
Nocny szampan na Starym Książu
Chcą ratować Mauzoleum
O tajemnicach Zamku Książ