A A A

Kościół Zbawiciela to świątynia należąca do parafii ewangelicko-augsburskiej mieszcząca się na Placu Kościelnym tuż obok wałbrzyskiego rynku. Kościół zbudowano w latach 1785-1788 według projektu Carla Gottharda Langhansa, twórcy berlińskiej Bramy Brandenburskiej, na miejscu pierwszego Domu Modlitw z 1742 roku. W 2000 r. podczas remontu wieży kościelnej, w metalowej kuli umieszczonej pod krzyżem wieńczącym jej szczyt, odkryto zapakowane w metalową puszkę bezcenne druki. 
 
Reformacja dotarła do Wałbrzycha w XVI w. Wiadomo, że już w 1525 r. w okolicach miasta odprawiano pierwsze nabożeństwa w duchu „Nowej Nauki”. Sam Wałbrzych z przystąpieniem do Reformacji wstrzymał się do 1546 r., wtedy luteranie zdobyli przewagę i przejęli miejscowy kościół parafialny. Sytuacja ewangelików odwróciła się po wojnie trzydziestoletniej, liczba kościołów służących do tej pory protestantom zmniejszyła się w 1654 r., a prowadzona w tym czasie rekatolizacja zmusiła ewangelików do przejścia do podziemia. W 1741 r. po zajęciu Śląska przez protestanckie Prusy wprowadzono wolność wyznania. Rok później wałbrzyscy luteranie mieli już własny Dom Modlitwy. Jak większość tego typu obiektów budowana na Śląsku w latach 40. XVIII w. była to budowla założona na planie prostokąta. W 1746 r. zaczęto budować organy, a w 1754 r. do kościoła dostawiono plebanię.
 
Świątynia licząca 1000 miejsc okazała się zbyt mała dla szybko powiększającego się w Wałbrzychu ewangelickiego zboru, dlatego w 1785 r. zdecydowano o przebudowie kościoła, tak aby mógł pomieścić większą liczbę wyznawców. Prace budowlane ukończono w 1788 r. Kościół ma konstrukcję szkieletową, jego wnętrze utrzymane jest w białej tonacji ze złoceniami. W kościele znajduje się XIX-wieczna chrzcielnica oraz 3 XVIII-wieczne i 2 XIX-wieczne szklane żyrandole, a także kilkukrotnie przebudowywane organy. Wieża kościoła początkowo miała kształt niewielkiej kopuły, ale podczas remontu w latach 1862-1864 została zastąpiona przez wyższe strzeliste zwieńczenie.
 
Organy w Kościele Zbawiciela
 
Pierwsze organy przeznaczone dla ewangelickiego Domu Modlitwy w Wałbrzychu zbudował w latach 40. XVIII w. Johann Niessling. Organy posiadały wtedy 17 głosów. Po przebudowie kościoła organy powróciły na swoje dawne miejsce, a w 1870 r. zostały rozbudowane. W latach 1912-1913 organy wyposażono w instrument firmy Schlag und Söhne ze Świdnicy. Od tej pory organy posiadają 47 głosów i są jednym z największych zachowanych instrumentów zbudowanych przez świdnicką firmę. Projekt przebudowy organów konsultowano z laureatem Nagrody Nobla, Albertem Schweitze­rem. Organy, w niezmienionym od czasów przebudowy kształcie, zachowały się do dziś. W latach 90. XX w. organy odrestaurowano.
 
W 2000 r. wyremontowano wieżę Kościoła Zbawiciela. Podczas prac, w kuli umieszczonej pod krzyżem wieńczącym jej szczyt, znaleziono metalową puszkę, w której znajdowały się monety datowane od roku 1785 do 1888, dokumenty parafialne, kilkustronicowe książeczki, medale, rysunek przedstawiający frontową fasadę kościoła oraz inne druki, które po skopiowaniu powróciły na swoje miejsce. Jedynie najstarszy dokument pochodzący z czasów założenia parafii pozostawiono do gruntownej konserwacji.
 
Kościół Zbawiciela wzniesiony w latach 1785-1788 nie zmienił swojego przeznaczenia i po dziś dzień należy do parafii ewangelicko-augsburskiej.
 
Polecane
Totenburg – Jedyne nazistowskie mauzoleum

Mateusz MykytyszynAbsolwent III liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Wałbrzychu oraz Kolegium Nauczycielskiego w Wałbrzychu. Studiował także na Uniwersytecie Opolskim oraz Uniwersytecie Karola w Pradze. Od 1999 roku związany z wałbrzyskimi mediami. Przez wiele lat redaktor i wydawca „Nowych Wiadomości Wałbrzyskich” oraz „Tygodnika Wałbrzyskiego”. Publikował także w prasie regionalnej i ogólnopolskiej. W pracy dziennikarskiej szczególnie interesowały go zagadnienia lokalnej historii. Po czteroletniej emigracji w Stanach Zjednoczonych i powrocie do Polski, zajmował się głównie publicystyką telewizyjną oraz internetową. Wspólpracował z TV Wałbrzych, NBC i BBC. Założyciel, fundator oraz prezes Fundacji Księżnej Daisy von Pless zajmującej się upowszechnianiem historii Wałbrzycha i regionu. Inicjator ustanowienia roku 2013 Rokiem Księżnej Daisy von Pless na Dolnym Śląsku. W 2012 roku doprowadził do zakupu przez Fundację, kolekcji unikalnych, własnoręcznych listów księżnej Daisy oraz innych dokumentów pochodzących z zamku Książ. Interesuje się literaturą, kulturą, historią, ze szczególnym uwzględnieniem dziejów regionu. Włada biegle językami angielskim i czeskim. Na portalu będzie zajmował się nie tylko historią najsłynniejszej w historii mieszkanki ziemi wałbrzyskiej czyli księżnej Daisy von Pless, ale także tajemnicami związanymi z zamkiem Książ, ukrytymi skarbami dolnośląskich rodów arystokratycznych oraz tajemnicami wałbrzyskich i regionalnych zabytków. Łukasz Kazekwspółautor książek o obiekcie Riese, dziennikarz magazynu Wiedza i Życie, Inne Oblicza Historii, autor filmów Dziki Zachód, Kryptonim Olbrzym, współautor filmów Zapomnij o Kresach, Tajemnica Riese. Twórca reportaży dla TVP, TV Sudecka, TVN 24, TVN oraz magazynu Fokus Historia. Od 2004 r. przewodnik w kompleksie Włodarz, później za-ca dyrektora Pałacu w Jedlinka, przewodnik po kompleksie Osówka oraz Sztolniach Walimskich, inspektor do spraw turystyki w Gminie Walim, zarządzający Zamkiem Grodno. Ambasador Muzeum Historii Polski na Dolny Śląsk, organizator widowisk teatralno historycznych takich jak: -Ostania tajemnica Riese -Jedlinka -Riese pamięci Ofiar -Ludwikowice Kłodzkie Pomysłodawca i realizator projektu „Archiwum historii mówionej ziemi wałbrzyskiej. Stały współpracownik Fundacji im Jana Karskiego w Warszawie oraz Fundacji „świat, którego już nie ma” Pomysłodawca i autor trasy „Powojenny Walim” Na zdjęciach św pamięci Filipa Rozbickiego. Od 2014 roku radny w Gminie Walim i przewodniczący komisji kultury i turystyki w radzie gminy. Autor najnowszej książki Wspomnienia Wojciecha Szczeciniaka „Faszystowska mać”. Cały czas poszukuje ostatnich żyjących świadków z czasów II Wojny Światowej. Andrzej Gaikprzewodnik Turystyczny, Pilot Wycieczek, eksplorator. Od wielu lat badacz tajemnic związanych z Zamkiem Książ i kompleksem Riese. Członek wielu ekip eksploratorskich badających niedostępne kompleksy w Górach Sowich.Na co dzień przewodnik po Zamku Książ. Szef grupy przewodnickiej działającej w Zamku Książ. Twórca tras turystycznych po zamku oraz jego okolicach. Posiadający uprawnienia przewodnickie po wielu innych obiektach turystycznych. Współpracownik wielu wydawnictw i stacji telewizyjnych.Razem z Tadeuszem Słowikowskim jako pierwszy odkrył tajemnice 65 kilometra. Wielki orędownik rozwoju turystycznego Wałbrzych oraz jego okolic. Będzie opowiadał o historii Książa, losach jego mieszkańców, tajemnicach związanych z nazistowska przebudową zamku. Hannibal SmokePisarz, dziennikarz, fotoreporter, grafik (digital art) i geograf. Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego. Laureat Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. Stefana Themersona. Autor bestsellerowego zbioru opowiadań Kompot ze świeżego nieboszczyka oraz magicznej trylogii kryminalnej osadzonej w scenerii Dolnego Śląska: Tusculum, Muzeum Prawdy i Emplarium – Książki Roku 2012 w internetowym plebiscycie KzK. Były publicysta Tygodnika Wałbrzyskiego, Expressu Wieczornego, Nowego Detektywa i Wirtualnej Polski. Ostatnio związany z Onet.pl. Regionalista zaangażowany w ratowanie dolnośląskiego pejzażu kulturowego, co dokumentuje publiczna autorska strona na facebooku: Hannibal Smoke: Emplarium i publiczny kanał filmowy na You Tube Hannibal Smoke. Damian Płońskiinformatyk, administrator Zloty-Pociag.com. Dba o sprawne działanie portalu, oraz kontakt w mediach społecznościowych. Damian BylinaGrafik komputerowy, specjalizujący się głównie w dziedzinie tworzenia grafiki 3D. Od kilku lat rozwija swoją pasję, realizując przy tym komercyjne projekty dla brandów ogólnopolskich.
Poznaj ich lepiej i czytaj najlepsze teksty w sieci:
Kontakt
Wizytówka
Pociąg ze Złotem odnaleziony - Wałbrzych - Złoty Pociąg Historia - Relacja Live - Na żywo - Najnowsze informacje Nowe fakty i zdjęcia - dobry hosting
MENU
Powód zgłoszenia komentarza:
Przepisz kod z obrazka:
[ZAMKNIJ]