A A A

Przemkowski Park Krajobrazowy
 
Przemkowski Park Krajobrazowy położony jest w obrębie czterech mezoregionów geograficznych. Północna część Parku obejmuje fragment Równiny Szprotawskiej - szerokiego obniżenia (graniczącego od północy ze Wzgórzami Dalkowskimi), przez które przepływa rzeka Szprotawa, prawostronny dopływ Bobru. Tutaj znajduje się drugi pod względem wielkości w Polsce kompleks stawów rybackich. Centrum parku leży w zachodniej części Wysoczyzny Lubińskiej zwanej Wzgórzami Chocianowskimi. Jest to zalesiony garb morenowy, z kulminacją 191 m n.p.m., zajęty głównie przez bory sosnowe rosnące na wydmach. Południowo zachodnia cześć Parku leży na obszarze mezoregionu Borów Dolnośląskich, w ich wschodniej części zwanej Równiną Nadbobrzańską . Obejmuje o¬na płaskie stożki napływowe rzeki Bóbr, częściowo zwydmione, porośnięte borami sosnowymi. Na obszarze granicznym Wzgórz Chocianowskich i Równiny Nadbobrzańskiej znajdują się rozległe wrzosowiska. Południowo- wschodnią część parku stanowi fragment Równiny Legnickiej, a dokładnie jej zachodnia część zwana Doliną Czarnej Wody. Jest to płaskodenna dolina rzeczna zajęta przez łąki, pastwiska oraz bagienne bory sosnowe i lasy brzozowe, pośród których występują torfowiska.
 
Najwyższy punkt: 187,4 m n.p.m - Wydma k/ Wilkocina, a najniższy punkt: ok. 128.7 m n.p.m. nad rzeką Szprotawa.
 
Wyróżnia się cztery typy krajobrazu:
 
- krajobraz den dolinnych,
- krajobraz teras z wydmami,
- krajobraz równin peryglacjalnych,
krajobraz ostańców peryglacjalnych.
 
Charakterystycznymi cechami krajobrazu wschodniej części Borów Dolnośląskich są rozległe bory sosnowe, niewielkie lasy liściaste, stawy rybne oraz śródleśne torfowiska i wydmy śródlądowe. Z tego względu, obszar ten charakteryzuje się wyspowym rozmieszczeniem różnych elementów florystycznych. Obserwuje się tu wpływ środowisk górskich, reprezentowanych przez naturalne drzewostany żyznej buczyny sudeckiej z żywcem dziewięciolistnym w runie.
 
Na terenach podmokłych i torfowiskach spotyka się gatunki subatlantyckie i kontynentalne. Występowanie roślin reprezentujących różne elementy geograficzne i ekologiczne decyduje o wielkim bogactwie gatunków i wartości miejscowej flory.
Na terenie PPK znajdują się liczne stanowiska roślin, ważne z punktu widzenia ochrony przyrody. Są to przede wszystkim gatunki ujęte w Polskiej Czerwonej Księgi Roślin, zagrożone w skali regionu oraz będące pod częściową i całkowitą ochroną. Zachowanie siedlisk, w których występują te gatunki ma zasadnicze znaczenie dla utrzymania różnorodności flory.
 
Gatunki cenne z punktu widzenia ochrony wartości przyrodniczych, reprezentują kilka grup geograficznych i ekologicznych. Są to między innymi:
 
1. gatunki osiągające tu wschodnie granice swego występowania -rosiczka pośrednia,
 
2. gatunki związane z efemerycznymi siedliskami zalewowymi - głównie pobrzeża
stawów, nawodnik trójpręcikowy, namulnik brzegowy,
 
3. gatunki torfowiskowe - rosiczka pośrednia, okrągłolistna, przygiełka biała, borówka bagienna, żórawina drobnolistna,
 
4. gatunki związane z łąkami zmiennowilgotnymi - goździk pyszny, nasięźrzał pospolity, kukułka szerokolistna.
 
Bory Dolnośląskie to największy zwarty kompleks leśny w Zachodniej Polsce. Dominują bory sosnowe, które w wielu miejscach wprowadzono na żyzne siedliska lasowe. Zniekształcając je, co w rezultacie doprowadziło do degeneracji naturalnych zespołów leśnych. Najbardziej zdegradowane zostały bory bagienne, zniekształcone w wyniku prowadzonych od wielu lat prac odwadniających. Świeże i suche bory sosnowe ograniczone są do najuboższych siedlisk. Takimi siedliskami są wydmy śródlądowe, które ze względu na swoje rozmiary można nazwać megawydmą (wydma w okolicach Wilkocina). Skład florystyczny rosnących na wydmach drzewostanów sosnowych, jest zachowany stosunkowo dobrze. W drzewostanie dominuje sosna zwyczajna, z niewielkim udziałem brzozy brodawkowatej, dębu szypułkowego i bezszypułkowego, a w miejscach wilgotnych, świerka pospolitego. W runie dominują dwa gatunki borówek, czernica i brusznica, a w niewielkich płatach borów bagiennych- borówka bagienna, bagno zwyczajne (lokalnie bardzo licznie występujące).
 
W borach sosnowych przechodzących w otwarte, suche wrzosowiska rośnie jedna z najrzadszych roślin w PPK - widłak cyprysowy. Na wierzchowinach wydm szczególnie na byłych poligonach wojskowych zachowały się ogromne wrzosowiska o pow. blisko 4 tyś ha, z dominującym wrzosem pospolitym z niewielkimi kępami sosny pospolitej i brzozy brodawkowatej. Ostoją rzadkich i ginących roślin są torfowiska pośrednie, które powstały w międzywydmowych, bezodpływowych zagłębieniach terenu. Największe z nich to rezerwat przyrody " Torfowisko Borówki". Krajobraz tego obszaru tworzą mchy torfowce, łany przygiełki białej, wełnianki pochwowatej i wąskolistnej oraz żurawin. Niewielkie zbiorniki wodne w centralnej części torfowiska to miejsca występowania grzybienia północnego oraz pływacza średniego. We wnętrzu kompleksu borów na zwięzłych gliniastych glebach zachowała się żyzna buczyna sudecka ze 150 letnim drzewostanem bukowym. Pod okapem prawie 50 m wysokości buków zwyczajnych rosną jawory, lipy drobnolistne, wiązy górskie i graby zwyczajne. Bogate runo geofitów, tworzą między innymi żywiec dziewięciolistny i cebulkowy, czerniec gronkowy, zachyłka trójkątna, łuskiewnik różowy.
 
Bory Dolnośląskie od wschodu i północy graniczą z doliną rzeki Szprotawy, a od południa z doliną Czarnej Wody. Niegdyś, doliny te porastały lasy łęgowe i olsy. Lasy łęgowe najlepiej zachowały się przy zachodnim skraju Przemkowa. Od roku 2002 są chronione jako rezerwat przyrody "Łęgi Źródliskowe okolic Przemkowa". Jest to mozaika grądów, łęgów i olsów, poprzecinana meandrującymi potokami, wypływającymi z około 20-u miejscowych źródlisk.
 
W drzewostanie spotykamy 250 letnie okazy dębu szypułkowego, a w runie cały zespół roślin żyznych lasów liściastych z elementem flory górskiej - bodziszkiem żałobnym, wiązem górskim. Większość lasów doliny rzeki Szprotawy i Czarnej Wody została przekształcona na pastwiska i łąki. Do dziś zachowało się 1700 ha podmokłych łąk- chronionych jako użytek ekologiczny.
 
"Przmkowskie Bagno". Od roku 1950 na tym terenie gospodaruje przyroda, mimo że do 1992 roku był tu lotniczy poligon wojskowy. Na obszarze tym, spotkamy goździka pysznego, podkolana białego, listerę jajowatą, rutewkę żółtą czy paproć nasięźrzał pospolity, a w wodach łączenia baldaszkowatego, okrężnicę bagienną, pływacza zwyczajnego.
 
Najbardziej bagienna część doliny rzeki Szprotawy, została przekształcona około roku 1880 na stawy hodowlane.
 
Flora PPK nie obfituje w duże ilości gatunków roślin chronionych, jednak niektóre z nich tylko tu mają liczne populacje - widłak cyprysowaty, goździk pyszny czy rośiczka pośrednia.
 
O wartości tego obszaru decyduje jego duża, zwarta powierzchnia, brak terenów zurbanizowanych wewnątrz kompleksów leśnych i łąkowych oraz głównych dróg fragmentujących ten obszar.
 
Duża różnorodność siedliskowa wynikająca ze zróżnicowania warunków glebowo - wodnych, stwarza korzystne warunki zwierzętom o różnych wymaganiach życiowych. Takie biotopy jak wydmy i różnego rodzaju tereny podmokłe często graniczą bezpośrednio ze sobą. Rozległe zwarte kompleksy borowe pozbawione osad ludzkich stanowią ostoje wielu rzadkich gatunków zwierząt, bielika, bociana czarnego, kani czarnej i rdzawej oraz sóweczki i włochatki. Na uwagę zasługuje występowanie gniewosza, okazałego motyla żeglarka i jelonka rogacza.
 
Gatunkiem charakterystycznym borów i wrzosowisk graniczących z terenami podmokłymi jest cietrzew. Dla zahamowania spadku liczebności populacji cietrzewia, od wielu lat w PPK prowadzone są działania polegające na usuwaniu z wrzosowisk siewek sosny i brzozy, wykaszaniu wrzosu i odbudowy małych oczek wodnych. Działania te sprzyjają też innym mieszkańcom tych terenów, jak świergotek polny, skowronek borowy, lelek, dudek.
 
Bogata jest chiropterofauna związana ze starymi drzewami, w których w okresie letnim zlokalizowane są kolonie rozrodcze: borowiec wilki, borowiaczek, gacek brunatny.
Zimą, nietoperze wykorzystują zaadoptowane bunkry poradzieckie jako swoje zimowiska, nocek duży, mopek, nocek Bechsteina.
 
Mimo, że żyzne lasy liściaste stanowią niewielki procent powierzchni PPK, to świat zwierząt zamieszkujący buczyny, łęgi i olsy jest bardzo bogaty. Tylko tam gniazdują: bielik, muchołówka mała , gołąb siniak, dzięcioł zielonosiwy i średni. W rezerwacie przyrody "Buczyna Piotrowicka" występuje popielica, jeden z rzadszych na niżu Polski gatunek w z rodziny pilchowatych.
 
Jednak największa różnorodność gatunków zwierząt związana jest z rozległymi podmokłymi łąkami użytku ekologicznego "Przemkowskie Bagno" i stawami hodowlanymi w rezerwacie przyrody "Stawy Przemkowskie". Bogactwo gatunków i zagęszczenia ptaków są na stawach niejednokrotnie wyższe niż na zbiornikach naturalnych. Na tym obszarze stwierdzono występowanie 220 gatunków ptaków, w tym 147 lęgowych. Na uwagę zasługuje kolonia czapli siwej zlokalizowana w trzcinowiskach, kolonia kormorana czarnego oraz lęgowe cztery gatunki perkozów. Perkoz dwuczuby gnieździ się w liczbie 120 - 140 par, a zausznik do 200 par.
Rozległe łąki, szuwary trzcinowo - turzycowe oraz zarośla wierzbowe na użytku ekologicznym.
 
"Przemkowskie Bagno" to jedna z największych na Dolnym Śląsku ostoi żurawia, derkacza, świerszczaka, świergotka łąkowego oraz wąsatki.
 
Na terenie tym występuje bardzo licznie jeleń europejski, sarna i dzik, a z ssaków drapieżnych jenot, kuna leśna, tchórz, lis. Gospodarka rybacka sprzyja zwiększaniu się populacji wydry i wielu gatunków ptaków. Kilka lat temu na terenie PPK wsiedlono bobry. Powiększająca się ich populacja pozwala sądzić, że gatunek ten na stałe zadomowił się w Borach Dolnośląskich.
 
W wodach powierzchniowych żyją cztery gatunki chronionych ryb, między innymi różanka.
 
W faunie PPK dominują gatunki rodzime. Zwierzęta obcego pochodzenia, które zadomowiły się na tym terenie i osiągnęły znaczne liczebności to jenot, norka amerykańska, piźmak, bażant łowny.
 
Obecność jenota i norki amerykańskiej negatywnie odbija się na wielkości populacji lęgowej ptaków zarówno gnieżdzących się na stawach jak i podmokłych łąkach.
Obszar PPK jest unikatowy na niżu Śląska pod względem różnorodności środowisk oraz związanej z nią flory i fauny.
 
Polecane
Rudawski Park Krajobrazowy

Mateusz MykytyszynAbsolwent III liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Wałbrzychu oraz Kolegium Nauczycielskiego w Wałbrzychu. Studiował także na Uniwersytecie Opolskim oraz Uniwersytecie Karola w Pradze. Od 1999 roku związany z wałbrzyskimi mediami. Przez wiele lat redaktor i wydawca „Nowych Wiadomości Wałbrzyskich” oraz „Tygodnika Wałbrzyskiego”. Publikował także w prasie regionalnej i ogólnopolskiej. W pracy dziennikarskiej szczególnie interesowały go zagadnienia lokalnej historii. Po czteroletniej emigracji w Stanach Zjednoczonych i powrocie do Polski, zajmował się głównie publicystyką telewizyjną oraz internetową. Wspólpracował z TV Wałbrzych, NBC i BBC. Założyciel, fundator oraz prezes Fundacji Księżnej Daisy von Pless zajmującej się upowszechnianiem historii Wałbrzycha i regionu. Inicjator ustanowienia roku 2013 Rokiem Księżnej Daisy von Pless na Dolnym Śląsku. W 2012 roku doprowadził do zakupu przez Fundację, kolekcji unikalnych, własnoręcznych listów księżnej Daisy oraz innych dokumentów pochodzących z zamku Książ. Interesuje się literaturą, kulturą, historią, ze szczególnym uwzględnieniem dziejów regionu. Włada biegle językami angielskim i czeskim. Na portalu będzie zajmował się nie tylko historią najsłynniejszej w historii mieszkanki ziemi wałbrzyskiej czyli księżnej Daisy von Pless, ale także tajemnicami związanymi z zamkiem Książ, ukrytymi skarbami dolnośląskich rodów arystokratycznych oraz tajemnicami wałbrzyskich i regionalnych zabytków. Łukasz Kazekwspółautor książek o obiekcie Riese, dziennikarz magazynu Wiedza i Życie, Inne Oblicza Historii, autor filmów Dziki Zachód, Kryptonim Olbrzym, współautor filmów Zapomnij o Kresach, Tajemnica Riese. Twórca reportaży dla TVP, TV Sudecka, TVN 24, TVN oraz magazynu Fokus Historia. Od 2004 r. przewodnik w kompleksie Włodarz, później za-ca dyrektora Pałacu w Jedlinka, przewodnik po kompleksie Osówka oraz Sztolniach Walimskich, inspektor do spraw turystyki w Gminie Walim, zarządzający Zamkiem Grodno. Ambasador Muzeum Historii Polski na Dolny Śląsk, organizator widowisk teatralno historycznych takich jak: -Ostania tajemnica Riese -Jedlinka -Riese pamięci Ofiar -Ludwikowice Kłodzkie Pomysłodawca i realizator projektu „Archiwum historii mówionej ziemi wałbrzyskiej. Stały współpracownik Fundacji im Jana Karskiego w Warszawie oraz Fundacji „świat, którego już nie ma” Pomysłodawca i autor trasy „Powojenny Walim” Na zdjęciach św pamięci Filipa Rozbickiego. Od 2014 roku radny w Gminie Walim i przewodniczący komisji kultury i turystyki w radzie gminy. Autor najnowszej książki Wspomnienia Wojciecha Szczeciniaka „Faszystowska mać”. Cały czas poszukuje ostatnich żyjących świadków z czasów II Wojny Światowej. Andrzej Gaikprzewodnik Turystyczny, Pilot Wycieczek, eksplorator. Od wielu lat badacz tajemnic związanych z Zamkiem Książ i kompleksem Riese. Członek wielu ekip eksploratorskich badających niedostępne kompleksy w Górach Sowich.Na co dzień przewodnik po Zamku Książ. Szef grupy przewodnickiej działającej w Zamku Książ. Twórca tras turystycznych po zamku oraz jego okolicach. Posiadający uprawnienia przewodnickie po wielu innych obiektach turystycznych. Współpracownik wielu wydawnictw i stacji telewizyjnych.Razem z Tadeuszem Słowikowskim jako pierwszy odkrył tajemnice 65 kilometra. Wielki orędownik rozwoju turystycznego Wałbrzych oraz jego okolic. Będzie opowiadał o historii Książa, losach jego mieszkańców, tajemnicach związanych z nazistowska przebudową zamku. Hannibal SmokePisarz, dziennikarz, fotoreporter, grafik (digital art) i geograf. Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego. Laureat Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. Stefana Themersona. Autor bestsellerowego zbioru opowiadań Kompot ze świeżego nieboszczyka oraz magicznej trylogii kryminalnej osadzonej w scenerii Dolnego Śląska: Tusculum, Muzeum Prawdy i Emplarium – Książki Roku 2012 w internetowym plebiscycie KzK. Były publicysta Tygodnika Wałbrzyskiego, Expressu Wieczornego, Nowego Detektywa i Wirtualnej Polski. Ostatnio związany z Onet.pl. Regionalista zaangażowany w ratowanie dolnośląskiego pejzażu kulturowego, co dokumentuje publiczna autorska strona na facebooku: Hannibal Smoke: Emplarium i publiczny kanał filmowy na You Tube Hannibal Smoke. Damian Płońskiinformatyk, administrator Zloty-Pociag.com. Dba o sprawne działanie portalu, oraz kontakt w mediach społecznościowych. Damian BylinaGrafik komputerowy, specjalizujący się głównie w dziedzinie tworzenia grafiki 3D. Od kilku lat rozwija swoją pasję, realizując przy tym komercyjne projekty dla brandów ogólnopolskich.
Poznaj ich lepiej i czytaj najlepsze teksty w sieci:
Kontakt
Wizytówka
Pociąg ze Złotem odnaleziony - Wałbrzych - Złoty Pociąg Historia - Relacja Live - Na żywo - Najnowsze informacje Nowe fakty i zdjęcia - dobry hosting
MENU
Powód zgłoszenia komentarza:
Przepisz kod z obrazka:
[ZAMKNIJ]