A A A
Jest to cmentarzysko ciałopalne tzw. grupy lubuskiej, która do dziś nie została do końca zdefiniowana. O odkryciu opowiada nam dr Bartłomiej Rogalski z Muzeum Narodowego w Szczecinie.
 

ZP: Co kryje się pod nazwą „grupa lubuska”?
 
BR: Określono tą nazwą jednostkę kulturową jaka funkcjonowała na dolnym Nadodrzu w okresie wpływów rzymskich (I-III w n.e). Z grubsza zajmowała ona obszar pomiędzy Gryfinem na północy, a Kostrzyniem na południu, na wschód od Odry do wysokości Myśliborza na zachodzie. Być może przyszłe badania pozwolą objąć zasięgiem grupy lubuskiej także Ziemię Wkrzańską. Typową cechą tej grupy jest jej heterogeniczność. Ceramika wykazuje ewidentne cechy typowe dla Germanów nadłabskich, a broń jaką znajdujemy w grobach odpowiada typologicznie broni tzw. kultury przeworskiej współcześnie zajmującej obszar Wielkopolski i Śląska. Obecność broni przy pochówkach wydaje się obecnie wiodącą cechą wyróżniającą grupę lubuską w regionie – brak jej na cmentarzyskach kultury wielbarskiej, z którą graniczy na wschodzie i w grupie gustowskiej na północy od grupy lubuskiej (ujście Odry i Pomorze Przednie). Obrzęd deponowania broni w grobach obcy jest generalnie także tradycji zaodrzańskiej.
 
ZP: W Czelinie odkryto grób wojownika z okresu wpływów rzymskich, czy lokalizacja jego grobu właśnie w tym miejscu jest przypadkowa?
 
BR: Czelin to obecnie największe i przebadane w największym zakresie cmentarzysko grupy lubuskiej. Do 2016 roku w Czelinie przebadano 54 ary powierzchni cmentarzyska i odkryto 180 obiektów archeologicznych datowanych na okres wpływów rzymskich (I-III wiek n.e.) oraz 4 neolityczne (III tys. lat p.n.e.). Jest to jedno z szeregu znanych w archiwaliach cmentarzysk z okresu wpływów rzymskich położonych nad dolną Odrą. Badania prowadzone są od 2004 roku przez Dział Archeologii Muzeum Narodowego w Szczecinie. Wsparcia udziela co roku Urząd Miejski w Mieszkowicach w postaci dotacji celowej i zakwaterowania, wspierając w ten sposób program badań archeologicznych na terenie gminy Mieszkowice.  Do najciekawszych znalezisk z tego roku należy grób popielnicowy wojownika z I/II wieku naszej ery. Znajdowały się w nim skremowane szczątki ludzkie, popielnica, fibula z brązu z tzw. „serii pruskiej”, grot oszczepu, komplet okuć pasa, okucia dwóch rogów do picia (bardzo rzadka rzecz) oraz zniszczony grób wojownika z mieczem jednosiecznym. Oprócz tego na zachodniej peryferii cmentarzyska odkryto zespół palenisk i bruków kamiennych, które łączyć można z odbywającą się na cmentarzysku obrzędowością być może kremacją zwłok. 
 
ZP: A wcześniejsze odkrycia w Czelinie, jakie skarby przyniosły?
 
BR: Wcześniej odkryto w Czelinie unikalne zabytki archeologiczne m.in. rzymski gladius (miecz) typu Pompeje (I-II w.n.e.), rzymski miecz typu spatha (II-III w.n.e.) oraz rzymską situlę (typ naczynia podobny do wiadra) z brązu (I w. n.e.), a także skandynawskie krzesiwa z żelaza, imacze (uchwyty) tarcz z brązu również pochodzenia skandynawskiego (I-II w.n.e.); odkryto także szczątki drewna tarczy z I w. n. e., co jest unikatem w skali kraju. Zabytki archeologiczne są poddawane co roku fachowej konserwacji oraz analizom specjalistycznym. Kości ludzkie bada antropolog fizyczny (wiek i płeć zmarłych), szczątki drewna idą do analizy dendromorfologicznej – określane są gatunki drzew (w grobach z Czelina rozpoznano tylko szczątki sosny i brzozy); zabytki metalowe są konserwowane, a miecze badane metalograficznie – określa się technologie produkcji. Wspomniany wyżej rzymski miecz typu Spatha ma dziwerowaną klingę - brak analogi w regionie.
 
W wykopaliskach uczestniczą studenci uniwersytetów w Poznaniu, Szczecinie, Gdańsku. Przez dwa lata obecni przy nich byli także studenci z Turcji (Uniwersytet Kocaeli).  Tradycją stały się już co roku organizowane przez gminę Mieszkowice konferencje naukowe, podczas których przedstawiane są wyniki badań archeologicznych w Czelinie. Po nich zawsze pojawia się również publikacja dotycząca prac i odkryć. 
 
BR: W 2013 roku otwarto skansen w Czelinie wg projektu archeologów z Muzeum Narodowego w Szczecinie, poświęcony odkryciom z cmentarzyska w Czelinie. Są tam tablice informacyjne i repliki obiektów archeologicznych. Co roku odbywa się tu jednodniowa impreza edukacyjna dla uczniów okolicznych gmin o nazwie „Czelińskie Spotkania z Historią” (gry terenowe o tematyce archeologicznej plus godzina lekcyjna poświęcona archeologii). 
 
ZP: Czy to koniec badań?
 
BR: Badania będą kontynuowane aż do całkowitego wyeksplorowania cmentarzyska. Brak dotąd osad, w których żyli ludzie użytkujący cmentarzysko. Funkcjonowało ono przez trzy wieki, zatem spodziewać się można sieci osad w okolicy o różnej chronologii. W ten sposób udałoby się odsłonić cały mikroregion osadniczy z okresu wpływów rzymskich.
 
Foto: użyczone, Bartłomiej Rogalski, Muzeum Narodowe w Szczecinie
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Komentarze:
WIĘCEJ KOMENTARZY
Twoje imię:
Komentarz:
Przepisz kod z obrazka:

Mateusz MykytyszynAbsolwent III liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Wałbrzychu oraz Kolegium Nauczycielskiego w Wałbrzychu. Studiował także na Uniwersytecie Opolskim oraz Uniwersytecie Karola w Pradze. Od 1999 roku związany z wałbrzyskimi mediami. Przez wiele lat redaktor i wydawca „Nowych Wiadomości Wałbrzyskich” oraz „Tygodnika Wałbrzyskiego”. Publikował także w prasie regionalnej i ogólnopolskiej. W pracy dziennikarskiej szczególnie interesowały go zagadnienia lokalnej historii. Po czteroletniej emigracji w Stanach Zjednoczonych i powrocie do Polski, zajmował się głównie publicystyką telewizyjną oraz internetową. Wspólpracował z TV Wałbrzych, NBC i BBC. Założyciel, fundator oraz prezes Fundacji Księżnej Daisy von Pless zajmującej się upowszechnianiem historii Wałbrzycha i regionu. Inicjator ustanowienia roku 2013 Rokiem Księżnej Daisy von Pless na Dolnym Śląsku. W 2012 roku doprowadził do zakupu przez Fundację, kolekcji unikalnych, własnoręcznych listów księżnej Daisy oraz innych dokumentów pochodzących z zamku Książ. Interesuje się literaturą, kulturą, historią, ze szczególnym uwzględnieniem dziejów regionu. Włada biegle językami angielskim i czeskim. Na portalu będzie zajmował się nie tylko historią najsłynniejszej w historii mieszkanki ziemi wałbrzyskiej czyli księżnej Daisy von Pless, ale także tajemnicami związanymi z zamkiem Książ, ukrytymi skarbami dolnośląskich rodów arystokratycznych oraz tajemnicami wałbrzyskich i regionalnych zabytków. Łukasz Kazekwspółautor książek o obiekcie Riese, dziennikarz magazynu Wiedza i Życie, Inne Oblicza Historii, autor filmów Dziki Zachód, Kryptonim Olbrzym, współautor filmów Zapomnij o Kresach, Tajemnica Riese. Twórca reportaży dla TVP, TV Sudecka, TVN 24, TVN oraz magazynu Fokus Historia. Od 2004 r. przewodnik w kompleksie Włodarz, później za-ca dyrektora Pałacu w Jedlinka, przewodnik po kompleksie Osówka oraz Sztolniach Walimskich, inspektor do spraw turystyki w Gminie Walim, zarządzający Zamkiem Grodno. Ambasador Muzeum Historii Polski na Dolny Śląsk, organizator widowisk teatralno historycznych takich jak: -Ostania tajemnica Riese -Jedlinka -Riese pamięci Ofiar -Ludwikowice Kłodzkie Pomysłodawca i realizator projektu „Archiwum historii mówionej ziemi wałbrzyskiej. Stały współpracownik Fundacji im Jana Karskiego w Warszawie oraz Fundacji „świat, którego już nie ma” Pomysłodawca i autor trasy „Powojenny Walim” Na zdjęciach św pamięci Filipa Rozbickiego. Od 2014 roku radny w Gminie Walim i przewodniczący komisji kultury i turystyki w radzie gminy. Autor najnowszej książki Wspomnienia Wojciecha Szczeciniaka „Faszystowska mać”. Cały czas poszukuje ostatnich żyjących świadków z czasów II Wojny Światowej. Andrzej Gaikprzewodnik Turystyczny, Pilot Wycieczek, eksplorator. Od wielu lat badacz tajemnic związanych z Zamkiem Książ i kompleksem Riese. Członek wielu ekip eksploratorskich badających niedostępne kompleksy w Górach Sowich.Na co dzień przewodnik po Zamku Książ. Szef grupy przewodnickiej działającej w Zamku Książ. Twórca tras turystycznych po zamku oraz jego okolicach. Posiadający uprawnienia przewodnickie po wielu innych obiektach turystycznych. Współpracownik wielu wydawnictw i stacji telewizyjnych.Razem z Tadeuszem Słowikowskim jako pierwszy odkrył tajemnice 65 kilometra. Wielki orędownik rozwoju turystycznego Wałbrzych oraz jego okolic. Będzie opowiadał o historii Książa, losach jego mieszkańców, tajemnicach związanych z nazistowska przebudową zamku. Hannibal SmokePisarz, dziennikarz, fotoreporter, grafik (digital art) i geograf. Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego. Laureat Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. Stefana Themersona. Autor bestsellerowego zbioru opowiadań Kompot ze świeżego nieboszczyka oraz magicznej trylogii kryminalnej osadzonej w scenerii Dolnego Śląska: Tusculum, Muzeum Prawdy i Emplarium – Książki Roku 2012 w internetowym plebiscycie KzK. Były publicysta Tygodnika Wałbrzyskiego, Expressu Wieczornego, Nowego Detektywa i Wirtualnej Polski. Ostatnio związany z Onet.pl. Regionalista zaangażowany w ratowanie dolnośląskiego pejzażu kulturowego, co dokumentuje publiczna autorska strona na facebooku: Hannibal Smoke: Emplarium i publiczny kanał filmowy na You Tube Hannibal Smoke. Damian Płońskiinformatyk, administrator Zloty-Pociag.com. Dba o sprawne działanie portalu, oraz kontakt w mediach społecznościowych. Damian BylinaGrafik komputerowy, specjalizujący się głównie w dziedzinie tworzenia grafiki 3D. Od kilku lat rozwija swoją pasję, realizując przy tym komercyjne projekty dla brandów ogólnopolskich.
Poznaj ich lepiej i czytaj najlepsze teksty w sieci:
Kontakt
Wizytówka
Pociąg ze Złotem odnaleziony - Wałbrzych - Złoty Pociąg Historia - Relacja Live - Na żywo - Najnowsze informacje Nowe fakty i zdjęcia - dobry hosting
MENU
Powód zgłoszenia komentarza:
Przepisz kod z obrazka:
[ZAMKNIJ]